Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Değişen iklim koşulları her yıl çiftçiyi daha fazla zorlar hale geldi. Özellikle 2024 ilkbahar dönemi arka arkaya yaşanan farklı iklim olaylarıyla üretimde endişeli bir dönem yaşattı. Nisandaki şiddetli kuraklık, yağış bekleyen hububat başta tarım ürünlerine stresli bir sezon geçirtirken, verim ve kalitede olumsuzluk yaşayan bölgeler var. Son 15 gündür ise aşırı sıcak, ani ve şiddetli sağanak, dolu olayları çeşitli alanlarda ürünlere zarar verdi. İklim krizinin etkilerini yakından yaşayan Türkiye’de tarım sigortası başta olmak üzere sistemin de bu eksende güçlendirilmesi bekleniyor.
Dolu geçişi vurdu
Konya Ovası’nı vuran ve çeşitli ürünleri etkileyen dolu yağışı, birkaç gün önce ise Aksaray’da zarara yol açtı. Sultanhanı/Yapılcan arasındaki bölgede arpa ve buğday tarlalarında yüzde 80’i aşan zarar oluştuğu tahmin ediliyor. Yine İç Anadolu’da önceki hafta ani soğuk hava dalgalanması buğday başaklarında ‘boş başak’ olarak kendini gösteriyor. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, “Bu dönem gelen yağışlar İç Anadolu Bölgesi’nde genelde riskli oluyor. Çok sayıda dolu zararı görüntülerini üreticilerimiz bizlerle paylaşıyor. Bu yıl tarlaların genel görüntüsü ve verim tahmini birbirini doğrulamayabilir” dedi.
Aşırı sıcak kurutuyor
Adana, Bursa, Burdur, Manisa, Kütahya, Iğdır gibi pek çok ilde de ekili alanlarda dolu zararı var. Kiraz, kayısı, haşhaş, buğday, karpuz gibi başlıca ürünler ise geçtiğimiz haftalarda doludan zarar görmüştü.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, bölgede yüksek hava sıcaklığının kavun, karpuz başta olmak üzere biber ve domates üretim alanlarını kuruttuğunu vurgularken, Adana ilinin iklim nedeniyle bir afet yaşadığını ifade etti. Narenciye, mısır ve pamuk ekili alanlarda da zarar oluşabileceğini dile getiren Doğan, “Bölgemizde yetişen tüm ürünlerin rüzgâra va sıcağa karşı TARSİM kapsamına alınmasını istiyoruz” diye konuştu. Narenciye alanlarda ise mayıs ayı sonunda dolu yağışının olumsuz etkileri görülürken, şimdi de aşırı sıcaklarla zamansız meyve dökümünün yaşandığı belirtiliyor.
Zararlılar da arttı
İklim değişikliği nedeniyle yaşanan sıkıntılar sadece kuraklık ve yağış ekseninde de gerçekleşmiyor. Yanı sıra bu dönemde sıcak seyreden mevsim ile birlikte ekili alanlarda tarla faresi, köstebek ve diğer zararlılar ile hastalıklar da daha çok etkili oldu. Pek çok şehirde kısmi de olsa mücadele devam ediyor. Ilıman giden kış aylarının etkisiyle mısır ekili tarlalarda da ‘cüce ağustos böceği’ zararlısının popülasyonunun arttığı, ilaç uygulamalarının devam ettiği ifade ediliyor.
Sigorta için ‘prim’ uyarısı
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, iklim değişikliği ile birlikte artan doğal afetlerin her zaman en fazla tarımsal üretime ve üreticiye zarar verdiğine dikkat çekerek, “Üreticilerimizin ürünlerine devlet destekli tarım sigortası yaptırması önemlidir. Tarımda sigortalılık oranını artırmak için prim miktarları düşürülmeli, sigorta yaptırdığı halde sigorta kapsamı dışında kalarak tazminat alamayan üreticilerimizin zararları doğal afet desteğiyle karşılanmalıdır” dedi.
