Uzmanlara göre evlerde lavaboya dökülen kullanılmış kızartma yağları hem çevreyi kirletiyor hem de geri dönüşüm açısından ciddi bir kayba neden oluyor. Oysa bu yağlar, doğru şekilde biriktirilip teslim edildiğinde biodizel üretiminde kullanılıyor ve bazı firmalar litre başına ödeme yaparak vatandaşlardan topluyor. Bu sistemi bilmeyen birçok kişi, aslında her gün çöpe attığı bir malzemenin küçük de olsa bir gelir kapısına dönüşebileceğinden habersiz.
LİTRESİ 25 İLA 40 TL ARASINDA ALICI BULUYOR
Geri dönüşüm firmaları ve belediyelerin anlaşmalı noktaları, evlerde biriken kullanılmış yağları kilo ya da litre hesabıyla satın alabiliyor. Piyasada litre fiyatı bölgeden bölgeye değişse de ortalama 25 ila 40 TL arasında değişen bir alım fiyatı söz konusu. Çok yüksek bir kazanç olmasa da düzenli birikim yapanlar için aylık küçük bir ek gelir sağlıyor. Firmaların çoğu belirli bir litrenin üzerindeki alımları kapıdan teslim alıyor.
LAVABOYA DÖKÜLEN YAĞ, BİN LİTRE SUYU KİRLETİYOR
Çevre mühendisleri, bir litre atık yağın neredeyse bin litre temiz suyu kirletebildiğini hatırlatıyor. Atık yağların lavaboya dökülmesi hem su hatlarını tıkıyor hem de arıtma tesislerinde büyük maliyet yaratıyor. Bu nedenle kullanılan yağları bir şişede biriktirip teslim etmek hem çevre açısından hem de ekonomik açıdan ciddi bir fayda sağlıyor. Uzmanlar, “Evde küçük bir alışkanlık değişikliği, büyük bir çevresel katkıya dönüşüyor” diyor.
BİRİKTİRMEK KOLAY: CAM ŞİŞE, PLASTİK ŞİŞE FARK ETMİYOR
Evlerde çıkan kızartma yağlarını biriktirmek için özel bir kap gerekmiyor. Cam şişe, pet şişe ya da kapaklı bir kavanoz yeterli oluyor. Yağ soğuduktan sonra şişeye aktarılıyor ve doldukça ekleme yapılabiliyor. Önemli olan tek şey, yağın içine su veya başka bir atık karışmaması. Bazı belediyeler ise mahallelere yerleştirilen özel “atık yağ toplama bidonları” ile vatandaşlara kolaylık sağlıyor.
BELEDİYELER VE FİRMALAR KAPIYA KADAR GELİYOR
İstanbul, Ankara, İzmir ve birçok büyükşehirde belediyeler anlaşmalı firmalarla birlikte atık yağ toplama kampanyaları yürütüyor. Bazı bölgelerde vatandaşlar belirli bir kilo üzerindeki atık yağ için hem nakit hem de ürün puanı alabiliyor. Firmalar çoğu zaman telefonla randevu üzerine adrese gelerek şişeleri teslim alıyor. Böylece hem evlerindeki yağdan kurtulmak isteyenler hem de çevre bilinci olan vatandaşlar için pratik bir yöntem ortaya çıkıyor.
HEM ÇEVREYİ KORUYOR HEM EV BÜTÇESİNE DESTEK OLUYOR
Atık yağların toplanması, hem su kaynaklarının korunmasına katkı sağlıyor hem de evlerde çıkan bu “gözden kaçan atık” küçük bir gelir kapısı hâline geliyor. Uzmanlar, özellikle kalabalık ailelerin ya da sık sık yemek yapanların bu yöntemi deneyerek hem çevreye katkıda bulunabileceğini hem de aylık masraflarını bir nebze hafifletebileceğini vurguluyor.
