hafta başında menkul kıymet tesisine ilişkin uygulama talimatında bir dizi değişiklik açıklamıştı. Belirli bir limitin üzerinde olan bireysel kredi kartları için nakit çekimi sınırlandırılmış, kuyum harcamalarının kredi türüne göre yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisine tabi olması kararlaştırmıştı. Değişiklik 16 Mayıs tarihinden itibaren devreye girdi. Merkez Bankası nakit avans ve kuyum harcamalarına sınırlama getirerek, ve alımına olan ilgiyi azaltmayı hedefledi.
NEDEN SINIRLAMA KALKTI?
Uygulama başladıktan sonra bankalar Merkez Bankası’nın zorunlu tuttuğu tahvili almak yerine daha düşük faizli olan nakit avansı kapatmaya başladı, krediyi kesti. Bankalar kullandırdığı oranda menkul kıymet tesis etmek zorunda kalacaktı, bunun yerine nakit avansı kapatmayı, kredileri kesmeyi tercih ettiler. Piyasada zorluklar yaşanınca Merkez Bankası perşembe günü öğleden sonra uygulamayı yumuşattı. Nakit avans kararında 15 bin TL alt limit konuldu. Kuyum harcamalarında ise 50 bin liranın üzerindeki kredi kartlarının sınırlanmaya dahil olacağı bildirildi.
Cuma günü ise Merkez bankalara yeni bir yazı gönderdi. Yazıda yer alan yeni talimatla hafta içinde getirilen uygulamayı kaldırdı. Bankalara gönderilen yazıda, Başkanlık makamı talimatı kapsamında, bireysel kredi kartları vasıtasıyla yapılan kuyum harcamaları ve nakit çekimlerinin kredi türüne göre menkul kıymet tesisinden hariç tutulmasının uygun olacağının değerlendirildiği belirtildi. Konut, esnaf, KOBİ, ihracat ve yatırım kredileri ile mali kuruluşlara kullandırılan krediler ve birlikte kurumsal kredi kartları, tüketicilere kullandırılan kredili mevduat hesabı kredilerine kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisi muafiyeti sağlandı.
AÇILMASI BEKLENİYOR
Merkez Bankası’nın başta nakit avans olmak üzere getirdiği sınırlamaları kaldırmasının ardından bankaların da nakit avans kullanımını açmaya başlaması bekleniyor.
NAKİT AVANSIN FAİZİ DÜŞÜK
Nakit avans kredi kartına bağlı olarak herhangi bir prosedür gerekmeden rahatlıkla çekilebiliyor. Faizi ihtiyaç kredilerinden daha düşük olduğu için tercih ediliyor. Bankalar genellikle yüzde 1.36 faiz uyguluyor. Bazı kamu bankalarında ise faiz yüzde 1.23. Kredi kartına bağlı olarak 12 aya kadar taksitlendirilebiliyor. Bu yılın şubat ayından itibaren nakit avanslarda hızlı bir artış oldu. Şubat ayında 78.6 milyar lira olan kredili mevduat hesapları, şubat ayının sonundan itibaren hızlı bir artış trendine girdi. 24 Şubat haftasında 112.5 milyar lira olan kredili mevduat hesapları, 5 Mayıs haftasında 122.4 milyar seviyesine geldi. BDDK’nın son açıkladığı veriye göre de 12 Mayıs tarihli haftada 125.8 milyar liraya yükseldi.
